Van ambtenaar naar zelfstandige met een eenmanszaak: wat met je sociaal statuut?
Zeg je vaarwel aan het ambtenarenstatuut en kies je voor een avontuur als zelfstandige met een eenmanszaak? Dan is het belangrijk om stil te staan bij je sociaal statuut: wat verandert er voor je jou inzake je pensioen, ziekteverzekering, arbeidsongeschiktheid en overlijden?
Pensioen
Je wettelijk pensioen als zelfstandige ligt een stuk lager dan als ambtenaar. Je spaart dus best voor een aanvullend pensioen. Je hebt daarvoor de volgende opties:
- Specifiek voor zelfstandigen:
- Mogelijk als zelfstandige, maar ook als ambtenaar:
Ziekteverzekering en hospitalisatie
Het Riziv beschermt ambtenaren en zelfstandigen grotendeels op dezelfde manier. Wel is er een verschil op het vlak van moederschapsrust.
Een hospitalisatieverzekering is nuttig omdat de factuur van een ziekenhuisopname hoog kan oplopen, zelfs na tussenkomst van het ziekenfonds. Als ambtenaar heb je mogelijk zo’n hospitalisatieverzekering via de overheid. Als zelfstandige moet je die zelf afsluiten.
Arbeidsongeschiktheid
Word je arbeidsongeschikt, dan is er een groot verschil naargelang je ambtenaar of zelfstandige bent:
- Statutaire ambtenaren: Voor ambtenaren wordt een systeem van ziektekredietdagen toegepast. Per 12 maanden dienst-anciënniteit krijgt een federale ambtenaar maximaal 21 werkdagen ziekteverlof.
De niet-opgenomen dagen ziekteverlof kan de ambtenaar opsparen over al zijn werkjaren heen. Als dat aantal uitgeput is, wordt hij in disponibiliteit wegens ziekte geplaatst. Dan ontvangt hij 60% van zijn wedde. De brutowedde is niet begrensd.
De Vlaamse ambtenaren krijgen een ‘teller’ van 666 werkdagen ziekteverlof voor hun hele loopbaan. De ziektedagen worden daarvan in mindering gebracht. Er bestaat voor hen geen disponibiliteitsregeling zoals bij de federale ambtenaren.
- Contractuele ambtenaren: hun regeling is dezelfde als die van bedienden. Ze krijgen maximaal 30 dagen hun loon doorbetaald en vallen nadien terug op een percentage ervan.
- Zelfstandigen: de eerste 7 dagen krijg je helemaal niks. Daarna ontvang je een forfaitaire uitkering in functie van je gezinssituatie.
Hou er rekening mee dat je inkomsten als zelfstandige, als je voor langere tijd niet kunt werken door een ongeval of ziekte, fors zullen dalen. De oplossing bestaat in een verzekering Gewaarborgd inkomen af. Je kan je Gewaarborgd inkomen ook combineren met je VAPZ.
Zo’n dekking Gewaarborgd inkomen noodzakelijk voor bijna elke zelfstandige. Alleen als je een kapitaalkrachtige familie hebt of over een andere vorm van inkomenszekerheid beschikt (je zaak blijft bijvoorbeeld draaien als jij afwezig bent), kan je ervan afzien. Maar zelfs in die gevallen zou een verzekering Gewaarborgd inkomen best nuttig zijn.
Overlijden
Het rouwverlof is identiek voor ambtenaren en zelfstandigen. Ambtenaren hebben daarnaast recht op een begrafenisvergoeding, wat voor zelfstandigen niet het geval is. Ook de berekening van het overlevingspensioen verschilt tussen ambtenaren en zelfstandigen.
Wanneer je plots zou sterven, valt er een inkomen weg bij je gezin. Dit kan tot financiële problemen leiden. Om die te vermijden, is een overlijdensverzekering interessant. Je nabestaanden zijn dan beschermd tegen de financiële gevolgen van een plots overlijden. Het is ook mogelijk om een overlijdensdekking op te nemen in je VAPZ of verzekering Gewaarborgd inkomen.
Breng alles in orde voor je start als zelfstandige
Maak een afspraak met onze specialisten om je start als zelfstandige voor te bereiden. Zo kan je volledig focussen op je nieuwe business en mag je op beide oren slapen ingeval er iets zou misgaan.